ایجاد پایداری مناسب در هنگام تخریب ، گودبرداری و اجرای سازه نگهبان یکی از مراحل مهم در ساخت و ساز های شهری است که بالطبع عدم رعایت مسائل فنی و ایمنی موجب بروز خسارات جانی و مالی خواهد شد . گودبرداری جزء عملیاتهای خاکی خطرناکی است که هرساله موجب بروز حوادث ناخوشایندی می گردد لذا لزوم اتخاذ تصمیمات صحیح و احتیاط فراوان در این مرحله از نکات کاملا ضروری است و هرگونه سهل انگاری و بی احتیاطی ، آینده کاری یک مهندس عمران را با چالش کلی روبه رو می نماید .
لذا با توجه به اهمیت موضوع ، در این قسمت برخی نکات ضروری مرتبط به اختصار بیان گردیده است .
موارد ایمنی مربوط به گودبرداری را می توان در سه دسته عمده طبقه بندی نمود .
با توجه به توصیه ها و الزامات مبحث 7 مقررات ملی ساختمان ، موارد زیر به عنوان علائم خطرناک بودن یک گود شناخته شده که بالطبع باید بررسی ها و احتیاط های همه جانبه بیشتری در مورد آن انجام شود .
مواردی نظیر وجود سازه های قدیمی دیوار باربر و فاقد اسکلت ، علائم حاکی از ضعف اجرایی ساختمان، وجود ترک ، نشست و شکم دادگی دیوار ها از جمله موارد هشدار نسبت به افزایش تمهیدات ایمنی در کلیه مراحل گودبرداری است .
لازم به ذکر است که ضعیف بودن ساختمان مجاور ، قطعا موجب افزایش بررسی ها و احتیاط های لازم از طرف مجری بوده و هیچ عذری برای خراب شدن آن نخواهد بود .
معمولا هرچه خاک محل ضعیف تر باشد خطر بیشتری برای ریزش گود و تخریب ساختمان های مجاور وجود دارد . خاک های دستی بارزترین نمونه خاک های ضعیف هستند . بالطبع در گذشته بسیاری از نقاط فعلی ، خارج از محدوده شهر محسوب شده و کامیون های حامل خاک و نخاله بار خود را در انجا تخلیه کرده اند . بعد ها با ضمیمه شدن این محل ها به داخل شهر ، اغلب این خاک ها و نخاله ها در همان جا بدون تراکم مهندسی تسطیح شده و بستری سست برای احداث ساختمان گردیده است .
معمولا با افزایش عمق گود ، خطر بیشتری عوامل اجرایی و ساختمان های مجاور را تهدید می کند . در سال های اخیر با افزایش تراکم ساختمانها ، نیاز به فضای مورد نیاز جهت پارکینگ ، انباری و سایر مشاعات افزایش یافته که با ازدیاد طبقات زیرزمین بالطبع خطر ریزش گود ها نیز به مراتب افزایش می یابد . لذا در این موارد باید از شرکتهای معتبر ژئوتکنیک بهره گرفته و راهکار های اجرایی مناسب اتخاذ گردد .
مدت بازماندن گود :
معمولا اغلب خاکها بلافاصله پس از خاکبرداری تا مدتی پایدارند ، ولی به تدریج از پایداری آنها کاسته شده که این بازه زمانی از چند ساعت تا چند ماه متغیر خواهد بود . با افزایش زمان باز ماندن گود حتی بدون لحاظ بارندگی یا تغییرات جوی خطر ریزش آن بیشتر می شود . لذا لازم است حداکثر سرعت ممکن توام با احتیاط و رعایت مسائل فنی در مرحله گودبرداری جهت کاهش ریسک خطرات احتمالی انجام شود .
آب های سطحی و زیرسطحی :
بالا بودن سطح آب های زیرزمینی یکی از خطرات بالقوه مخصوصا در گود های عمیق است که زهکشی جهت پایین انداختن سطح آب را ضروری می سازد . همچنین وجود آب های زیرزمینی از طرقی نظیر نهرهای مدفون یا قنات ها می تواند در افزایش خطر ریزش گود بسیار موثر باشد .